Một số chính sách mới sẽ có hiệu lực trong tháng 4 như miễn thuế hàng hóa xuất, nhập khẩu; quy định mới về thu phí hải quan. Theo FiinPro, nợ nhóm 5 chiếm 62% nợ xấu và xác suất giảm điểm mạnh nhất trong vòng 10 năm trên TTCK Việt Nam là vào quý 2… Đây là 3 thông tin chính trong mở đầu cho phiên giao dịch tháng 4, cùng theo dõi nội dung chi tiết dưới đây.
1. Chính sách quan trọng có hiệu lực trong tháng 4
Miễn thuế hàng hóa xuất, nhập khẩu: Nghị định 18/2021/NĐ-CP ban hành ngày 11/3/2021 sửa đổi, bổ sung quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu có hiệu lực từ ngày 25/4/2021. Trong đó, điều khoản bổ sung mới miễn thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo điều ước quốc tế. Cụ thể, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được miễn thuế xuất khẩu, nhập khẩu theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Hàng hóa được miễn thuế xuất khẩu, nhập khẩu gồm chủng loại, định lượng hàng hóa được quy định tại điều ước quốc tế; văn bản xác nhận của cơ quan đề xuất ký kết hoặc gia nhập điều ước quốc tế, cơ quan quản lý chuyên ngành trong trường hợp điều ước quốc tế không quy định chủng loại, định lượng miễn thuế. Trường hợp cơ quan đề xuất ký kết hoặc gia nhập điều ước quốc tế không phải là cơ quan quản lý chuyên ngành thì căn cứ theo văn bản xác nhận của cơ quan đề xuất ký kết hoặc gia nhập điều ước quốc tế.
Quy định mới về thu phí hải quan: từ ngày 5/4/2021, Thông tư số 14/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định chi tiết về việc thu, nộp, quản lý và sử dụng phí hải quan và lệ phí hàng hóa, phương tiện quá cảnh có một số điểm mới so với quy định trước đây. Bổ sung thêm đối tượng nộp phí hải quan là: Tổ chức, cá nhân đề nghị cấp sổ tạm quản (sổ ATA) đối với hàng hóa tạm xuất tái nhập theo Nghị định số 64/2020/NĐ-CP ngày 10/6/2020 của Chính phủ hướng dẫn việc thực hiện cơ chế tạm quản theo Công ước Istanbul.
2. Theo FiinPro, nợ nhóm 5 chiếm 62% nợ xấu
Theo báo cáo FiinPro Digest đề cập ngành ngân hàng, từ cuối quý IV/2020, tỷ lệ nợ xấu (NPL) của 23 đơn vị niêm yết giảm xuống 1,4% từ mức 1,84% của quý trước, sau khi tăng liên tiếp trong 3 quý đầu năm. Nợ nhóm 3 và nhóm 4 chiếm lần lượt 20,4%, 17,4% tổng nợ xấu, trong khi nợ nhóm 5 chiếm 62%.
Cuối năm 2020, tỷ lệ NPL của nhóm ngân hàng quốc doanh (SOCB) là 1,18%, giảm so với mức 1,68% cuối quý III/2020. Tỷ lệ NPL của nhóm ngân hàng cổ phần tư nhân (JSCB) cũng giảm từ 2% xuống 1,6%.
Tỷ lệ tạo mới nợ xấu (NPL formation rate – thay đổi tổng nợ nhóm 3–5 trong quý trên tổng dư nợ trung bình quý) sau khi đã tăng liên tục trong 3 quý đã hạ xuống mức -0,33% trong quý IV/2020, tương tự cùng kỳ các năm trước nhưng lớn hơn.
Theo Thông tư 01, các ngân hàng có thể quyết định cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho các khách hàng ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Như vậy, tỷ lệ nợ xấu và tỷ lệ tạo mới nợ xấu trong năm 2020 chưa phản ánh đầy đủ chất lượng nợ của các ngân hàng.
Để xác định mức độ ảnh hưởng đến chất lượng cho vay của khối ngân hàng, Fiingroup đã đánh giá dựa trên số liệu dư nợ theo ngành. Các ngành bị ảnh hưởng nặng bởi dịch Covid-19 đều có tỷ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu dư nợ theo ngành. Ví dụ, ngành nhà hàng và khách sạn chiếm 1,5% tổng dư nợ.
Trong năm 2020, các nhóm ngành có dư nợ lớn nhất gồm thương mại 22,8%, sản xuất 18,3%, dịch vụ cộng đồng và cá nhân 17%... Rủi ro tín dụng một phần được phân tán, dù dịch bệnh có thể làm ảnh hưởng đến thu nhập của một bộ phận khách hàng nhất định.
3. Xác suất giảm điểm mạnh nhất trong vòng 10 năm trên TTCK Việt Nam rơi vào quý 2
Quý 1 khép lại với những thông tin tích cực trên TTCK Việt Nam, VN-Index dù chưa thể vượt qua mốc 1.200 điểm lịch sử nhưng vẫn đạt mức tăng trưởng khá tốt với 7,93%. Cùng với sự tăng trưởng tích cực về điểm số, thanh khoản thị trường cũng lập kỷ lục với hàng loạt phiên giao dịch trên 15.000 tỷ đồng. Việc thanh khoản tăng đột biến thậm chí còn gây ra hiện tượng nghẽn lệnh thường xuyên trên thị trường. Có thể ghi nhận một số điểm tích cực như:
Tăng trưởng GDP Việt Nam đạt 4,48%, cao hơn tốc độ tăng 3,68% cùng kỳ năm trước.
Hoạt động xuất nhập khẩu khi tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa đạt 152,65 tỷ USD, tăng 24,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu đạt 77,34 tỉ USD, tăng 22%; nhập khẩu đạt 75,31 tỉ USD, tăng 26,3%.
Sự tham gia của lớp nhà đầu tư mới, hay còn gọi là nhà đầu tư "F0" với số tài khoản mở mới hơn 143 nghìn tài khoản chứng khoán, tương ứng 36% số tài khoản mở mới trong cả năm 2020.
Khối ngoại đã bán ròng hơn 14.000 tỷ đồng trên HoSE, gần bằng con số bán ròng trong cả năm 2020.
Tuy quý 1 có những khả quan nói trên nhưng thống kê cho thấy thường quý 1 tăng điểm thì quý 2 VN-Index sẽ giảm và ngược lại, nếu quý 1 giảm thì thường quý 2 sẽ tăng. Vì vậy, có thể trong quý 2 không ít nhà đầu tư, chuyên gia đánh giá xu hướng tăng sẽ gặp đôi chút thách thức.
Vấn đề nghẽn lệnh trên sàn HoSE có thể vẫn còn tiếp diễn. Mặc dù FPT (HM:FPT) đang nỗ lực tiến hành xử lý sự cố nhưng sẽ còn khoảng 3 đến 4 tháng nữa mới có thể hoàn thiện hệ thống, khắc phục hoàn toàn sự cố nghẽn lệnh và đây cũng là thời điểm quý 2. Với việc nghẽn lệnh vẫn còn, nhà đầu tư khó có thể yên tâm giao dịch và "dòng tiền lớn" cũng rất khó giải ngân để đưa thị trường lên một tầm cao mới.
Xu hướng dòng vốn khối ngoại sẽ là yếu tố ảnh hưởng lớn tới thị trường quý 2. Nếu đà bán ròng của khối ngoại vẫn tiếp diễn, chúng ta khó có thể kỳ vọng vào sự bứt phá của thị trường và ngược lại, nếu khối ngoại trở lại mua ròng (hoặc giảm bán), kịch bản thị trường có thể trở nên tích cực hơn.
Không ít CTCK hiện khá "căng" nguồn margin và không thể cho vay tiếp. Mặc dù dòng tiền mới vào thị trường cũng không ít, nhưng việc liên tiếp "căng" margin mà VN-Index chưa thể bứt phá cũng tiềm ẩn không ít rủi ro.
Vấn đề lạm phát trong bối cảnh giá xăng dầu tăng mạnh. lưu ý dù lạm phát quý 1 rất thấp nhưng mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% trong năm nay không dễ bởi Mỹ và các quốc gia trong khu vực tung ra nhiều gói kích thích kinh tế, riêng Mỹ đã tung ra gói hỗ trợ khoảng 1.900 tỷ USD. Giá dầu thô thế giới có xu hướng tăng mạnh, theo tính toán nếu giá dầu thô trung bình khoảng 60 USD/thùng thì CPI năm 2021 sẽ tăng thêm 0,9%.
Kênh đầu tư bất động sản đang tăng "nóng" thời gian gần đây cũng sẽ ảnh hưởng không ít tới dòng vốn vào thị trường chứng khoán.
Tuy vậy, việc TTCK Việt Nam vẫn có định giá tương đối hấp dẫn so với các quốc gia khu vực với P/E hiện chỉ khoảng 18,4 lần cũng là yếu tố hỗ trợ cho thị trường. Với triển vọng KQKD cải thiện trong thời gian tới, nhiều chuyên gia đánh giá TTCK Việt Nam vẫn còn rẻ và thậm chí Pyn Elite Fund, một trong những quỹ ngoại lớn nhất đánh giá VN-Index có thể cán mốc 1.500 điểm ngay trong năm nay.
